غلط های املایی رایج در زبان فارسی

امکان شکل گیری غلط املایی در همه زبان‌ها وجود دارد. اما در زبان فارسی به دلیل اینکه ممکن است برای یک صدا یا آوا، چندین مفهوم وجود داشته باشد، شکل گیری غلط های املایی رایج وجود خواهد داشت، اما از طرفی تکرار این غلط‌ها ممکن است شما را با مشکل روبرو کند. چرا که در طول روز برای تولید محتوا، ارسال پیام و هرگونه فرآیند نوشتاری دیگری، به نگارش درست زبان فارسی نیاز داریم. به همین دلیل در اینجا اشتباهات متداول زبان فارسی و غلط های املایی رایج در آن را بررسی می کنیم.

انتشارات پیام عدالت یک مرجع بزرگ در زمینه خرید و فروش انواع کتاب‌های فارسی مانند دیوان حافظ، با تنوع و قیمت‌های کاملاً متفاوت است. بنابراین اگر به مطالعه و خرید کتاب‌های فارسی به خصوص کتاب نفیس علاقه‌مند هستید، می‌توانید از سایر بخش ها دیدن کنید و کتاب‌های با ارزش و نفیسی همچون کتاب کلیات سعدی، شاهنامه فردوسی و حتی کتبی همچون هشت کتاب سهراب سپهری را سفارش دهید.

غلط املایی کلمات فارسی

به طور کل غلط های املایی رایج در زبان فارسی، دسته بندی‌های مختلفی دارند. برخی از انواع این غلط‌ها ممکن است مربوط به نوشتن حروف فارسی باشند. مثلاً ممکن است به اشتباه کلمه «سابون» به جای «صابون» به کار برود. با توجه به اینکه کلمه «صابون» یک کلمه کاملاً رایج بین مردم است و تقریباً همه افراد با آن آشنا هستند، به محض اینکه شما این کلمه را اشتباه بنویسید و غلط املایی داشته باشید، خواننده متوجه آن خواهد شد. اما در مقابل غلط‌های املایی وجود دارند که در موارد بسیار نادر شکل می‌گیرند و ممکن است خیلی از افراد از آنها اطلاعی نداشته باشند.

غلط های املایی رایج کلمات در زبان فارسی

با توجه به اینکه غلط های املایی رایج  زبان فارسی دسته بندی‌های مختلفی دارد، در ادامه برخی از این غلط ‌های رایج املایی را برای شما بیان می‌کنیم.

استفاده اشتباه از هکسره

یکی از غلط‌ های رایج زبان فارسی که امروزه موارد استفاده از آن بین مردم افزایش پیدا کرده است، هکسره است. در واقع زمانی که شما می‌گویید «این گلدان برای مریمِ» یک جمله کاملاً اشتباه را به کار برده‌اید. حتی اگر بخواهید در زبان محاوره ای از این جمله استفاده کنید باید عبارت «این گلدان برای مریمه» را به کار ببرید.

اگرچه این جمله به وفور در حالت محاوره مورد استفاده قرار می‌گیرد و جهت سهولت صحبت کردن، مشکلی با آن نیست. اما برای نوشتن به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. به خصوص در هنگام نامه‌ نگاری‌های رسمی یا مکتوباتی که به شکل گزارش هستند، باید نحوه نوشتن شما با زبان محاوره تفاوت اساسی داشته باشد.

 یکی دیگر از موارد استفاده از هکسره زمانی است که شما بعد از کلمه باید از کسره استفاده کنید. وقتی می‌گویید «کتاب من» بعد از کلمه کتاب باید از کسره استفاده شود. اما برخی افراد با توجه به الگو برداری از زبان محاوره بعد از کلمه کتاب حرف «ه» را اضافه می‌کنند.

استفاده اشتباه از نیم فاصله

یکی دیگر از غلط های املایی رایج در زبان فارسی استفاده اشتباه از نیم فاصله است.

در کلماتی مانند وبلاگ‌ها، گزارش‌ها و کتاب‌ها باید نیم فاصله استفاده شود. اما برخی افراد، اطلاعات درستی از نیم فاصله ندارند. به عنوان مثال بین کلمات مرکب به هیچ وجه نباید از فاصله استفاده شود. کلمات مرکب باید به صورت نیم فاصله به یکدیگر بچسبند. مثلاً در کلمه «صاحب‌نظران» که یک کلمه مرکب است، کلمه صاحب باید با کمک نیم فاصله به نظران متصل شود. اما در واقع بین آنها اتصال کامل نیز نباید وجود داشته باشد و همچنین نباید بین این دو کلمه فاصله کامل انداخت.

یکی دیگر از موارد استفاده از نیم فاصله در پسوند و پیشوند فعل‌ها می‌باشد. این اشتباهی است که بسیاری از افراد آن را مرتکب می‌شوند. شما باید پسوند یا پیشوند‌ها را با کمک نیم فاصله به فعل متصل کنید.

جمع بستن کلمه ‌ها

یکی دیگر از غلط های املایی رایج در زبان فارسی، جمع بستن اشتباه کلمه‌هاست. با توجه به اینکه زبان ما کمی با زبان عربی ترکیب شده است، باید توجه کرد که پسوند جمع عربی، نباید در کنار کلمات فارسی به کار برده شود.

• به کار بردن کلمه «مدادان» به هیچ وجه درست نیست. چرا که کلمه مداد یک کلمه فارسی است و نباید در کنار پسوند عربی به کار برده شود تا جمع بسته شود. برای اینکه کلمه مداد را جمع ببندید، باید از پسوند‌های جمع فارسی مثل «ها» استفاده کنید.
• همچنین مشکل دیگری که در رابطه با جمع بستن کلمه‌ها وجود دارد، جمع مکسر است. کلمات فارسی به هیچ وجه نباید جمع مکسر بسته شود. چرا که جمع مکسر مربوط به کلمات عربی است.
• یکی دیگر از مشکلاتی که در جمع بستن کلمه‌های فارسی وجود دارد، این است که در انتهای کلمات فارسی از «ات» استفاده می‌شود و حرف «ج» نیز به «ات» اضافه شده و به شکل «جات» به کار می‌رود. در انتهای کلمات فارسی که به این صورت بیان می‌شود نیز بهتر است از «ها» استفاده شود. چرا که به کار بردن کلمه‌هایی مثل «شیرینی‌جات» به هیچ وجه درست نیست.
• همینطور کلمه‌هایی که خود به شکل جمع به کار می‌روند را نباید در کنار حروف جمع مثل «ها» به کار برد. مثلاً «مدارس» خود یک کلمه جمع محسوب می‌شود و نباید با حروف جمع دیگر ادغام شود.

پیشنهاد به مطالعه بیشتر: معروف ترین و زیباترین داستان های شاهنامه فردوسی

استفاده اشتباه از تنوین

یکی دیگر از موارد اشتباه املایی در کلمات فارسی، کاربرد غلط تنوین است. به طور کلی تنوین برای حروف فارسی ساخته نشده است. این حرف از کلمات عربی وارد زبان فارسی شده است و استفاده از آن در کنار کلمات فارسی به هیچ وجه مناسب نخواهد بود. اما متأسفانه با گذشت زمان کاربرد آن در کنار کلمات فارسی افزایش پیدا کرده است. مثلاً گاهی اوقات ممکن است کلمات اشتباهی مثل «مجبورا» در زبان فارسی به کار برده شوند. بهتر است به جای استفاده از این عبارات از کلمات دیگری مثل «از سر اجبار» استفاده کنید تا هم مفهوم شما را بهتر به شخص مقابل منتقل کند و هم به شکل درستی مکتوب شود.

کلمات هم آوا یا متشابه

حتی اگر همه موارد بالا را در زبان فارسی رعایت کنید، گاهی اوقات ممکن است کلمات به دلیل هم آوا بودن یا موارد دیگر، اشتباه نوشته شوند. در زبان فارسی کلمات بسیار زیادی وجود دارند که صدای یکسانی داشته، اما معنای متفاوت می‌دهند و حتی طرز نوشتن آنها نیز با یکدیگر متفاوت است. همین موضوع باعث بروز اشتباهات بسیار زیادی شده است. این کلمات بسیار زیاد هستند. اما در ادامه تعدادی از این کلمات اشتباه را برای شما بیان می‌کنیم.

خان و خوان

اگرچه این دو کلمه امروزه دیگر کاربرد چندانی ندارند. اما بد نیست معانی آنها را بدانید تا در صورت مطالعه کتاب‌های مختلفی چون کتاب های ادبیات کلاسیک ایران، متوجه معنی آنها شوید. کلمه «خان» به معنی سرور و رئیس بوده و کلمه «خوان» به معنی سفره می‌باشد.

گذار یا گزار

یکی از مهم‌ترین غلط ‌های املایی رایج، در زبان فارسی، مربوط به همین دو کلمه هستند. زیرا بسیاری از افراد هنگام نوشتن آنها اشتباه می‌کنند. برای اینکه بتوانید این دو کلمه را به درستی نگارش کنید، باید درک درستی از مصدر اصلی این کلمات داشته باشید. در واقع کلمه «گزار» مصدر «گزاردن» دارد که به معنی انجام دادن است. اما کلمه « گذار» مصدر «گذاشتن» دارد که به معنی قرار دادن است. به عنوان مثال بارگذاری و خبرگزاری صورت درست کلمات مربوطه هستند که هر یک معنی مربوط به خود را دارند.

سایر اشتباهات رایج

در اینجا چند نمونه دیگر از اشتباهات رایجی که در زبان فارسی از آن استفاده می کنیم را آورده ایم. این اشتباهات به شرح زیر هستند:

• بخاطر به جای به خاطر
• زنده گی به جای زندگی
• آزوقه به جای آذوقه
• بهاء به جای بها
• تصفیه حساب یا تسویه حساب
• لپ مطلب به جای لب مطلب
• خرتناق به جای خرتلاق
• بلیط به جای بلیت
• غورباقه به جای قورباغه

در پایان این مطلب از پیام عدالت، در خصوص غلط ‌های املایی رایج زبان فارسی به طور کامل صحبت شد. به طور کلی عبارات و کلمات موجود در زبان فارسی باید کاملاً درست به کار برده شوند، در غیر این صورت ممکن است در طول چند سال آینده طرز نوشتن برخی از کلمات به طور کامل تغییر پیدا کند.

پیام عدالت، انتشاراتی فعال در زمینه کتب نفیس فارسی، کتب مذهبی و … است که محصولات بسیار متنوعی را در اختیار شما قرار می دهد. شما می توانید برای دیدن محصولات متنوع پیام عدالت به بخش مربوط به آن مراجعه کنید.