کتاب داستان های شاهنامه

کتاب داستان های شاهنامه فردوسی

بیش از هزار سال پیش شاعر پارسی زبانی به نام فردوسی، سنت‌های اساطیری و حماسی هزارساله ایران را در قالب شعر گردآوری کرد و نام آن داستان های شاهنامه گذاشت. شاهنامه فردوسی، حدود شصت هزار بیت دارد که سرودن آن نزدیک به سی سال زمان برده است. این کتاب، از مهمترین آثار ادبی ایران است و در سراسر آسیا و خاورمیانه نیز شناخته شده است.

داستان های شاهنامه تاریخ طولانی کشور ایران را بازگو می کند. با ستایش آفرینش جهان و چهار عنصر اصلی پیدایش جهان آغاز می شود و با فتح ایران توسط اعراب در قرن هفتم، آمیزه ای از اسطوره و تاریخ، به پایان می رسد. شخصیت‌های شاهنامه خوانندگان را به ماجراجویی‌های قهرمانانه می‌برند که مملو از قهرمانان مافوق بشر، موجودات جادویی، داستان‌های عاشقانه دلخراش و نبردهای چند صد ساله است.

فردوسی از سقوط امپراتوری ایران و فتح ایران توسط اعراب غمگین بود و با سرودن کتاب شاهنامه فردوسی قصد داشت تا در میان دریای متلاطم بسیاری از طوفان های تاریخی، زبان و فرهنگ عمومی ایرانی را زنده نگاه داشته و یادآور روزهای طلایی ایران باشد.

برخی از شاهان و پهلوانان ایرانی در شاهنامه به عنوان نمونه های درخشان شجاعت و نجابت ظاهر می شوند. دیگران به عنوان انسان های ناقصی به تصویر کشیده می شوند که عزیزان خود و حتی زندگی خود را در اثر کوچک بودن و غرور از دست می دهند. بزرگترین این پادشاهان جمشید فرزند تهمورث است که به دلیل داشتن فر ایزدی (عزت)،  قادر است شاهکارهایی بزرگ را به انجام برساند. با این حال، با گذشت زمان، به دلیل خودبینی و غرور فر ایزدی را از دست می‌دهد و به‌دستِ ضحاک کشته می‌شود.

داستان رستم و سهراب شاهنامه

داستان های بسیار بیشتری در عصر اسطوره وجود دارد که فردوسی قبل از رفتن به عصر قهرمانی به طور کامل آنها را بیان می کند. این چرخه طولانی ترین دوره شاهنامه است و برخی از مشهورترین شخصیت ها مانند رستم، پسرش سهراب و شاهزاده سیاوش را در خود جای داده است. داستان رستم و سهراب از معروف ترین داستان های شاهنامه است. رستم که از شاهزاده رودابه و پهلوان زال متولد شده است، قهرمان ایران می شود.

او اسطوره ای شکست ناپذیر است و اسب نر بزرگ خود رخش را در نبرد و ماجراهای مختلف سوار می شود.  در یکی از این نبردها او در سرزمین توران با شاهزاده تهمینه آشنا می شود و با او ازدواج می کند. رستم که صبح روز بعد عازم نبرد بود، بازوبندش را به تهمینه می‌دهد و به او می‌گوید که اگر دختری به دنیا آورد، آن را به عنوان بند مو به او بدهد، اما اگر پسر بود، به بازویش ببندد. تهمینه پسری به نام سهراب به دنیا می آورد که زمانی که بزرگ می شود می خواهد بداند پدرش کیست. تهمینه به او می گوید که نام پدرش را مخفی نگه داشته است زیرا اگر افراسیاب پادشاه توران متوجه شود، ممکن است سهراب را بکشد. او سپس نام رستم را فاش می کند.

که اکنون چه داری ز رستم نشان

که کم باد نامش ز گردنکشان

بدو گفت ار ایدونکه رستم تویی

بکشتی مرا خیره از بدخویی

ز هر گونه‌ای بودمت رهنمای

نجنبید یک ذره مهرت ز جای

چو برخاست آواز کوس از درم

بیامد پر از خون دو رخ مادرم

همی جانش از رفتن من بخست

یکی مهره بر بازوی من ببست

سهراب عهد می کند که جنگ ایران و توران را خاتمه دهد و در همان زمان پدرش را بیابد. افراسیاب اما می‌داند که سهراب پسر رستم است و پیش بینی می کند که هر زمان همدیگر را ملاقات کنند، یکدیگر را نشناسند. سهراب مانند پدرش جنگجوی بزرگی شده است و توانا بر سپاهیان پیروز می شود، تا اینکه سرانجام در تک نبرد با قهرمان ایران آشنا می شود، بی آنکه بداند رستم است.

رستم نمی داند که حتی یک پسر دارد و در تصور خودش، به قهرمان توران که همان پسر خودش باشد، حمله می کند. سهراب خوب می‌جنگد اما در نهایت ضربه می‌خورد و شکست می‌خورد. سهراب در حالی که در حال مرگ است متوجه می شود که توسط رستم بزرگ کشته شده است و به او می گوید که او پسر اوست اما نباید غصه بخورد زیرا سرنوشت تمام اتفاقات را رقم زده است.

داستان سودابه و سیاوش شاهنامه

اما داستان دیگر، به همان اندازه محبوب، داستان شاهزاده سیاوش، پسر کی کاووس است. همسر کاووس، ملکه سودابه، نامادری سیاوش است و عاشق او می شود. او به او پیشنهاد می دهد که کاووس را می کشد و او و سیاوش با هم حکومت می کنند. سیاوش او را طرد می‌کند و سودابه از ترس بی آبرویی، پس پس از پاره کردن لباس‌هایش به سراغ شوهرش می‌رود و سیاوش را متهم به تجاوز به او می‌کند.

سیاوش بر بی گناهی خود تاکید می کند و بنابراین کاووس حکم به محاکمه با آتش می دهد. به سیاوش دستور داده می شود که از آتش سوزان عظیمی عبور کند. طبق اعتقاد آن زمان، اگر کسی گناهکار باشد آتش او را می سوزاند و اگر بی گناه باشد سالم از آتش بیرون می آید. سیاوش سوار بر شعله های آتش می شود و سالم از طرف دیگر بیرون می آید. سپس کاووس دستور اعدام سودابه را صادر می کند، اما سیاوش سودابه را شفاعت می کند و او نجات می یابد.

مرا گر همی سر بباید برید

مکافات این بد که بر من رسید

بفرمای و من دل نهادم برین

نبود آتش تیز با او به کین

سیاوش سخن راست گوید همی

دل شاه از غم بشوید همی

همه جادوی زال کرد اندرین

نخواهم که داری دل از من بکین

بدو گفت نیرنگ داری هنوز

نگردد همی پشت شوخیت کوز

شاهنامه بسیار فراتر از یک گنجینه ملی است و به عنوان تصویری از ایران و ایرانی پیش از اسلام باقی مانده است. به عنوان سندی از آگاهی عمومی انسان، معضلات شرایط انسانی را منعکس می کند. فردوسی بر این باور خود تأکید می کند که چون دنیا گذرا است و همه رهگذرند، عاقلانه است که از ظلم، دروغ، بخل و دیگر بدی ها دوری کرده و در عوض باید برای نظم، عدالت، شرافت تلاش کنند.

قیمت و خرید کتاب داستان های شاهنامه

نسخه حاضر، بر اساس نسخه چاپ مسکو است و به خوشنویسی رایانه‌ای مهدی فیروزخوانی نگارش شده است. دور تا دور صفحات کتاب مزین به هنر تذهیب  استاد محمدرضا هنرور و میناتور استاد عبدالله محرمی است. کتاب حاضر در قطع رحلی به همراه قاب صندوقی است و بر روی کاغذ مارگانو به چاپ رسیده است. شما می توانید برای بررسی سایر محصولات، به صفحه کتابهای نفیس مراجعه فرمائید.