یکی از عواملی که نشان دهنده فرهنگ غنی ایرانیان در طول تاریخ است، کتب ادبیات کلاسیک آن است. مفاهیم عمیق و زیبای کتب کلاسیک ایرانی، از مهمترین سرمایه های فرهنگی ایرانیان است که کسب اطلاعات و شناخت آنها، بر همه ایرانیان واجب است. این کتب آنقدر زیبا هستند که حتی بسیاری از افراد از اقصی نقاط جهان به آن جذب می شوند.
از این رو در این مطلب قصد داریم بهترین کتب ادبیات کلاسیک ایران که هر ایرانی باید بخواند را معرفی و بررسی کنیم. در ادامه شاهکارهای ادبیات فارسی همچون کلیات سعدی، مثنوی معنوی و دیوان حافظ نفیس را بررسی می کنیم که به عنوان کتاب های نفیس برای هدیه دادن همواره کاربرد دارند.
کتاب کلیات سعدی
یکی از شاهکارهای ادبیات فارسی که نمی توان از آن چشم پوشی کرد، کتاب کلیات سعدی است. سعدی در بوستان و گلستان خود، حکایت های زیبا و متفاوتی را نقل کرده است. او در پی شرایط نامطمئن پس از حمله مغول ها به ایران، سی سال را در خارج از کشور گذراند و در این مدت، سفرهای بسیاری داشت.
شناخته شده ترین آثار سعدی، بوستان و گلستان است. گلستان که به نثر است، مشتمل بر داستانهایی است که به درستی فضایلی همچون عدالت، سخاوت، حیا، قناعت و تاملاتی در مورد رفتار درویشان را به تصویر می کشد. گلستان سعدی با انواع اشعار کوتاه حاوی کلمات قصار، پندها و جملات طنز، آمیخته شده است که آگاهی بالای سعدی را نشان می دهد.
اثر دیگر سعدی که بسیار شناخته شده است، بوستان سعدی است. این اثر با وجود اینکه به شعر نوشته شده است، از نظر بیان پند و اندرز، مشابه با گلستان است و این سبک نوشتاری سعدی را در خود دارد. در ادامه به طور دقیق تر ویژگی های هر یک از آثار تشکیل دهنده کلیات سعدی را میبینیم:
گلستان سعدی:
گلستان سعدی، احتمالاً تأثیرگذارترین اثر منثور در ادبیات فارسی است. سعدی در گلستان سعدی توانسته آموزه های بسیاری در مورد مسائل اخلاقی و اجتماعی را در قالب حکایت های مختلف و طنزآمیز بیان کند. گلستان سعدی، یکی از بهترین کتب ادبیات کلاسیک ایران است که به خوبی اخلاق، روش و مسلک ایرانیان در گذشته را نشان می دهد.
گلستان سعدی در 8 باب به شرح زیر نگارش شده است:
- در سیرت پادشاهان
- در اخلاق درویشان
- در فضیلت قناعت
- در فواید خاموشی
- در عشق و جوانی
- در ضعف و پیری
- در تاثیر تربیت
- در آداب صحبت
یکی از حکایت های زیبا در گلستان سعدی در مورد آداب زندگی:
یکی از حکما را شنیدم که می گفت: هرگز کسی به جهل خویش اقرار نکرده است مگر آ«کسی که چون دیگری در سخن باشد، همچنان ناتمام گفته سخن آغاز کند.
سخن را سر است اى خداوند و بن میاور سخن در میان سخن
خداوند تدبیر و فرهنگ و هوش نگوید سخن تا نبیند خموش
بوستان سعدی:
بوستان که به سعدی نامه هم مشهور است؛ یک اثر اخلاقی و حکایتی و از بهترین کتاب های ادبیات کلاسیک ایران محسوب می شود که از 4100 دوبیتی تشکیل شده است. بوستان سعدی، به شعر و در 10 باب تقسیم شده و در قالب مثنوی سورده شده است. این 10 باب شامل:
- در عدل و تدبیر و رای
- در احسان
- در عشق و مستی و شور
- در تواضع
- در رضا
- در قناعت
- در عالم تربیت
- در شکر بر عافیت
- در توبه و راه صواب
- در مناجات و ختم کتاب
است. در هر دو اثر و به طور کلی کلیات سعدی، استاندارد بسیار بالایی از ظرافت، روانی، رنگ و اثربخشی در سراسر کتاب حفظ شده است، اما بدون شک، بوستان هدف و لحن جدی تری دارد. بوستان سعدی، با ترسیم واقعیت ها، حق گویی، حق شنوی و عدالت و انصاف، به خوبی آرمان شهر سعدی را نشان می دهد. یکی از اشعار کوتاه بوستان سعدی:
پیش ما رسم شکستن نبود عهد وفا را الله الله تو فراموش مکن صحبت ما را
قیمت عشق نداند قدم صدق ندارد سست عهدی که تحمل نکند بار جفا را
گر مخیر بکنندم به قیامت که چه خواهی دوست ما را و همه نعمت فردوس شما را
گر سرم می‌رود از عهد تو سر بازنپیچم تا بگویند پس از من که به سر برد وفا را
شما می توانید برای خرید کلیات سعدی یا گلستان و بوستان سعدی، به بخش کتاب های نفیس در وبسایت انتشارات پیام عدالت مراجعه کرده و به راحتی خرید خود را انجام دهید.
دیوان حافظ نفیس
یکی دیگر از بهترین کتاب های ادبیات کلاسیک ایران، دیوان حافظ است. دیوان حافظ از کتبی است که همچنان بسیاری از ایرانیان از آن در مناسبت های مختلف استفاده می کنند و دیوان حافظ در خانه های بسیاری از فارسی زبانان یافت می شود. حافظ از جمله شاعرانی است که برخلاف سعدی که سالهای بسیاری را در سفر بود، تمام عمر خود در شیراز گذراند.
دیوان حافظ عمدتا در قالب غزل نوشته شده است و علت شهرت بسیار آن، مضامین زیبا و عمومی، کلام رسا و وجود مفاهیمی است که در دیوان حافظ وجود دارد. برای اینکه این ویژگی ها را به خوبی درک کنید، در اینجا یکی از اشعار دیوان حافظ را آورده ایم:
بشنو این نکته که خود را ز غم آزاده کنی خون خوری گر طلب روزی ننهاده کنی
آخرالامر گل کوزه گران خواهی شد حالیا فکر سبو کن که پر از باده کنی
گر از آن آدمیانی که بهشتت هوس است عیش با آدمی ای چند پری زاده کنی
تکیه بر جای بزرگان نتوان زد به گزاف مگر اسباب بزرگی همه آماده کنی
اجرها باشدت ای خسرو شیرین دهنان گر نگاهی سوی فرهاد دل افتاده کنی
خاطرت کی رقم فیض پذیرد هیهات مگر از نقش پراگنده ورق ساده کنی
کار خود گر به کرم بازگذاری حافظ ای بسا عیش که با بخت خداداده کنی
ای صبا بندگی خواجه جلال الدین کن که جهان پرسمن و سوسن آزاده کنی
پیشنهاد می کنیم برای خرید دیوان حافظ نفیس، به بخش فروشگاهی سایت مراجعه کنید و پس از دیدن ویژگی های هر یک از آنها، بهترین کتاب نفیس را خریداری کنید. پیام عدالت، محصولات متنوعی ارائه می کند که پاسخگوی نیاز شما خواهد بود.
کتاب مثنوی معنوی
یکی از بهترین کتب ادبیات کلاسیک ایران که در سراسر جهان طرفداران بسیاری دارد، اشعار مولانا و کتاب مثنوی معنوی اوست. اشعار مولانا به گونه ای است که ذهن و قلب انسان را به هیجان می آورد و مفاهیم عارفانه و عمیقی را در اشعار خود بیان می کند به شکلی که بسیاری از افراد را در جهان از زبان های مختلف، شیفته خود کرده است.
آن چیزی که مثنوی معنوی را از سایر مثنوی ها متمایز می کند، خلاقیت و نوآوری ادبی در آن، روانی و تعبیرات جدید در اشعار آن است. مولانا در این کتاب در قالب تمثیل سختی های انسان برای رسیدن به خدا را بیان می کند. یکی از اشعار زیبای مولانا در این خصوص به شکل زیر است:
آن نیاز مریمی بودست ودرد که چنان طفلی سخن آغاز کرد
جزو او، بی او، برای او بگفت جزوجزوت، گفت دارد در نهفت
ور نباشی مستحقّ شرح وگفت ناطقه ناطق تو را دید وبخفت
هر چه رویید از پی محتاج رست تا بیاید طالبی چیزی که جست
حق تعالی گر سماوات افرید از برای رفع حاجات آفرید
هر کجا،دردی دوا آنجا رود هر کجا فقری نوا آنجا رود
هر کجا مشکل، جواب آنجا رود هر کجا کشتی است،آب انجا رود
آب کم جو،تشنگی آور به دست تا که جوشدآب از بالا وپست
تا نزاید طفلک نازک گلو کی روان گردد زپستان شیر او
رو بدین بالاوپستی ها بدو تا شوی تشنه وحرارت را گرو
بعد از آن از بانگ زنبور هوا بانگ آبِ جو، بنوشی ای کیا
زرع جان را کش جواهر مضمر است ابر رحمت پرزآب کوثر است
تا (سقاهم ربهم) اید خطاب تشنه باش(الله اعلم بالصواب)
در این مطلب 3 مورد از بهترین کتب ادبیات کلاسیک ایران را معرفی کردیم که هر ایرانی باید آن را بخواند. هر یک از این آثار ویژگی های خاص خود را دارند که خواننده را به خود جذب می کنند و به خوبی زیبایی های ادبیات فارسی را به مخاطب نشان می دهند. از این رو باید با خواندن آنها، با مفاهیم و اندیشه های شاعران بزرگ ادبیات فارسی آشنا شد.
کتب بسیار دیگری هم وجود دارند که باید خواند. اگر می خواهید به این کتب دسترسی پیدا کنید، به محصولات انتشارات پیام عدالت مراجعه کنید. انتشارات پیام عدالت، کتب نفیس را در بهترین کیفیت به مخاطبان آن عرضه می کند و جزء بهترین انتشاراتی های فعال محسوب می شود.
ممنون از مطلب خوبتون